PFAS in wegwerp voedselverpakkingen
Nieuw onderzoek Tegengif
Wegwerpvoedselverpakkingen die in Europa op grote schaal worden gebruikt, zitten vol PFAS. Zelfs verpakkingen die als biologisch afbreekbaar worden bestempeld. Dat blijkt uit het rapport ‘Throwaway packaging, forever chemicals’ van Stichting Tegengif en 7 andere Europese consumenten- en milieuorganisaties dat vandaag wordt gepubliceerd. Vanwege de langdurige milieu- en gezondheidsschade pleiten zij voor een verbod op het gebruik van PFAS in verpakkingsmaterialen voor voedsel.
De consumenten- en milieuorganisaties onderzochten wegwerpverpakkingen voor voedsel en wegwerpservies gemaakt van papier, karton en geperste plantaardige vezels in Nederland, Tsjechië, Denemarken, Frankrijk, Duitsland en het Verenigd Koninkrijk. Bijna een derde van de geselecteerde verpakkingen blijkt opzettelijk te zijn behandeld met PFAS om ze vet- en waterafstotend te maken. Bij overige verpakkingen werden sporen van PFAS aangetroffen als gevolg van verontreiniging met PFAS-chemicaliën in zowel de productie- als de toeleveringsketen. “Het gaat dan niet alleen om verpakkingen van grote fastfoodketens zoals McDonalds, KFC en Dunkin Donuts. Maar tot onze grote verbazing zaten de hoogste concentraties PFAS in wegwerpservies en voedselverpakkingen van suikerriet die worden bestempeld als composteerbaar of biologisch afbreekbaar”, zegt Annelies den Boer, voorzitter van Stichting Tegengif.
Forever chemicals
PFAS (poly- en perfluoralkylstoffen) zijn een groep van meer dan 4000 chemische stoffen die ‘forever chemicals’ worden genoemd omdat ze niet of nauwelijks afbreekbaar zijn in het milieu. PFAS vervuilen het drinkwater, de bodem en de lucht. “Het is een bizarre gedachte: We gooien deze verpakkingen na een paar minuten weg, maar zadelen generaties na ons op met de gevolgen”, aldus den Boer. Ook kunnen PFAS schadelijk zijn voor de gezondheid. Zo heeft de Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid (EFSA) vorig jaar geconcludeerd dat vier chemische stoffen die tot de PFAS-groep behoren de vaccinrespons van kinderen ondermijnen. De Nederlandse overheid werkt samen met andere Europese landen aan een voorstel om het gebruik van PFAS aan banden te leggen.
Europees verbod
Stichting Tegengif en haar Europese partners juichen dit toe en dringen erop aan dat er een Europees verbod komt op alle PFAS in voedselcontactmaterialen. “Het is de hoogste tijd dat de Europese Unie consumenten beschermt“, zegt onderzoeksleider Jitka Strakova van Arnika/International Pollutants Eliminations Network (IPEN). “Persistente en toxische chemicaliën die zo risicovol zijn voor de gezondheid en het milieu, horen niet thuis in wegwerpverpakkingen. Het is van belang dat veilige alternatieven worden gebruikt.“
In Denemarken, waar sinds juli 2020 een verbod geldt op alle PFAS in voedselcontactmaterialen, gebeurt dat al. Den Boer: “Onze studie toonde aan dat de zakjes voor Franse frietjes van McDonalds in Denemarken vrij van PFAS zijn, terwijl ze in andere Europese landen wel PFAS bevatten. Dus regelgeving werkt.”
